Bağımsız Türk Devletlerinde Ergen Gebelikler ve Doğumlar
10-11 Kasım 2017 tarihlerinde, Ankara’da gerçekleştirilen III. Uluslararası Multidisipliner
Çalışmaları Sempozyumu’nda (ISMS), ESTÜDAM HALK SAĞLIĞI DERGİSİ için yayına
kabul edilen
“Bağımsız Türk Devletlerinde Ergen Gebeliklerinin ve Doğumlarının Değerlendirilmesi:
Ülkeler Arası Karşılaştırma ve Bazı Sosyodemografik Parametrelerin Olası Etkileri”
isimli çalışma İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa
TÖZÜN tarafından sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Bu çalışmanın diğer yazarları, aynı
üniversiteden öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Melih Kaan SÖZMEN, Yrd. Doç. Dr. Asya Banu
BABAOĞLU ve Doç. Dr. Ferhan ELMALI’dır. Bu çalışmada Bağımsız Türk Devletlerinden
Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan, Türkiye, Türkmenistan, Özbekistan’ın verileri ele
alındı. Çalışmanın özet bulguları şöyledir:
“15 – 19 yaş kadınlarda çocuk sahibi olan veya halen gebe olanların yüzdesi” tüm ülkeler için
1990’lı yıllardan günümüze % 6-7 civarındadır. Türkmenistan’ın 2000 yılına ait yüzdesi %
4.30 olup diğer ülkelerin verilerinden oldukça düşük görünmektedir. Bununla birlikte 15-19
yaş kadınlarda ergen doğurganlık hızı değerlendirildiğinde; 1960’dan 2015’e doğru
Azerbaycan hariç tüm ülkelerde düşüş seyri gösterdiğini görmekteyiz. Azerbaycan’da ise
1960’da % 0.43 olan ergen doğurganlık hızı 2015’de % 0.61’e yükselmiştir. Türkmenistan ise
% 0.16 ile 15-19 yaş doğurganlık hızı en düşük olan ülkedir. Ergen doğurganlık hızıyla ilişkili
değişkenler açısından; tüm ülkelerin benzerlik oranı %50’dir. Benzerliği en çok bozan ülke,
ergen doğurganlık hızı diğerlerinden daha düşük olan Türkmenistan’dır. Bu çalışmanın
sonunda, Bağımsız Türk Devletleri arasında Türkmenistan’da ergen gebelik ve doğumlarının
diğerlerine göre daha az sıklıkta olduğuna dair kanıtlar elde edildi.”